Trong thiết kế công trình phục vụ nhà ở thì ngôn ngữ thiết kế và công năng sử dụng của các tầng, các phòng trong toàn bộ ngôi nhà luôn đặt lên hàng đầu. Thang máy đang được các chủ đầu tư và nhà thầu lắp đặt và sử dụng nhiều nhằm phát huy công năng sử dụng của toàn bộ ngôi nhà. Trong thiết kế thang máy gia đình cần chú ý đến ưu điểm, nhược điểm của các vị trí lắp đặt thang máy như trong lòng cầu thang bộ, cạnh cầu thang bộ, góc nhà, chính giữa nhà hoặc ngoài trời.
Thang máy trong lòng cầu thang bộ
Phương án lắp đặt thang máy trong lòng cầu thang bộ còn được gọi bằng lắp đặt ở giếng thang bộ hoặc giếng trời. Đây là thiết kế mang đến nhiều tiện ích và được sử dụng nhiều trong các gia đình Việt hiện nay.
Có thể lắp đặt thang máy trong lòng cầu thang bộ tại các nhà sau:
- Nhà xây dựng mới: ưu thế của nhà xây dựng mới là có thể lựa chọn kiểu dáng, thiết kế của cầu thang bộ và cầu thang máy hài hòa, đồng bộ với chủ đề thiết kế của ngôi nhà.
- Nhà cải tạo: nhà đang ở có khoảng giếng trời đủ để lắp đặt thang máy.
- Nhà dự án: nhà được chủ đầu tư bàn giao phần thô, hố thang có thể được xây dựng sẵn hoặc không.
- Thang máy vách kính tận dụng không gian giếng trời giúp tiết kiệm diện tích cho ngôi nhà
Ưu điểm:
- Tiết kiệm diện tích nhờ tận dụng không gian giếng trời.
- Cầu thang bộ có độ dốc thoải hơn do tổng chiều dài lớn hơn so với phương án thi công thông thường. Cầu thang bộ sẽ có nhiều bậc hơn, độ cao của các bậc cũng thấp hơn.
- Tiết kiệm chi phí làm tay vịn: gia chủ sẽ tiết kiệm được kha khá chi phí làm tay vịn vì không nhất thiết phải lắp đặt hệ thống tay vịn.
- Không gian cầu thang bộ kín, an toàn với nhà có trẻ nhỏ.
Nhược điểm:
- Do không có giếng trời nên khả năng lấy sáng của ngôi nhà hạn chế, đồng thời giếng trời xuyên suốt từ dưới lên trên tạo cảm giác bức bí khu vực cầu thang bộ và thang máy.
- Gia chủ có thể khắc phục bằng cách tăng khả năng lấy sáng ở các ô cửa sổ, ô sáng hành lang… Lắp đặt thang máy kính sẽ giúp không gian được thông suốt và tăng khả năng lấy sáng cho thang máy.
- Thiết kế thang máy gia đình trong đó giếng thang sử dụng khung thép sẽ giúp gia chủ tiết kiệm được nhiều diện tích cho hạng mục xây dựng khác.
Thang máy cạnh thang bộ
Lắp đặt thang máy cạnh cầu thang bộ được sử dụng khá phổ biến ở các công trình nhà ống, nhà phố, nhất là đối với những công trình hẹp về chiều ngang nhưng có chiều sâu lớn.
Ưu điểm:
- Phần giếng trời của cầu thang bộ sẽ không bị mất đi, tăng khả năng lấy sáng, thông khí cho toàn bộ ngôi nhà.
- Các hạng mục cầu thang bộ sẽ được thực hiện đầy đủ, đồng thời phát huy tốt giá trị thẩm mỹ của cầu thang bộ, đạt công năng sử dụng tối đa. Việc vận chuyển các đồ vật kích thước dài bằng đường cầu thang bộ sẽ thuận tiện hơn rất nhiều.
- Cảm giác thoải mái khi di chuyển bằng cầu thang bộ, ở tầng cao có thể giao tiếp dễ dàng với người ở tầng thấp nhờ khoảng không giếng trời.
Nhược điểm:
- Khó áp dụng đối với nhiều công trình, nhất là các công trình cải tạo.
- Độ dốc của cầu thang bộ thường lớn hơn so với phương án lắp đặt thang máy giữa cầu thang bộ.
- Gia chủ cần chú ý lắp đặt tay vịn cầu thang bộ theo hướng an toàn nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ nhỏ do có khoảng không giếng trời.
- Nếu tính tổng diện tích lắp đặt thì phương án này cần đến diện tích nhiều hơn phương án 1 khá nhiều.
Thang máy được lắp đặt ở góc nhà
Các ngôi nhà phố hiện nay thường có diện tích nhỏ hẹp, đồng thời cần tận dụng không gian phía trước cho các hoạt động kinh doanh, cho thuê văn phòng, gara ô tô… Thiết kế thang máy gia đình ở góc nhà sẽ là giải pháp tối ưu cho các căn nhà này.
Ưu điểm:
- Tận dụng tối đa không gian phía ngoài mặt tiền để phục vụ cho các hoạt động cần thiết theo nhu cầu thực tế của gia đình.
- Phù hợp với nhiều căn nhà ống - loại nhà khá phổ biến ở các đô thị Việt Nam hiện nay.
- Đường đi của toàn bộ ngôi nhà tập trung ở cuối nhà, tạo không gian rộng rãi, thoải mái không chỉ ở tầng 1, các tầng còn lại sẽ có thiết kế rộng hơn.
- Có thể áp dụng cho các chung cư mini, nhà thiết kế cho thuê nguyên tầng.
Nhược điểm:
- Không phù hợp với những ngôi nhà có diện tích nền lớn.
- Khi vận chuyển đồ đạc sẽ không tiện do phải vào thang máy theo góc vuông.
- Mang giá trị sử dụng cao hơn giá trị thẩm mỹ do thang máy lắp ở vị trí góc khuất, không tạo điểm nhấn cho không gian sống hiện đại, sang trọng.
Thang máy được đặt chính giữa nhà
Thiết kế cầu thang máy gia đình ở chính giữa ngôi nhà sẽ phát huy tối đa công năng sử dụng của các phòng ở mỗi tầng. Khoảng cách di chuyển từ thang máy đến các phòng sẽ đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Vị trí giữa nhà đòi hỏi ngôi nhà phải có đủ diện tích để lắp đặt, diện tích xây dựng phải đủ rộng.
Ưu điểm:
- Thang máy gia đình đẹp ở chính giữa ngôi nhà tạo điểm nhấn cho sự sang trọng, hiện đại của ngôi nhà.
- Phát huy tối đa công năng sử dụng của các phòng.
- Tạo sự tiện dụng trong quá trình sử dụng cả ở di chuyển và vận chuyển đồ đạc.
- Đối với những ngôi nhà có tầng 1 rộng thì sự xuất hiện của thang máy sẽ giúp không gian đỡ trống trải, tăng giá trị thẩm mỹ cho ngôi nhà.
Nhược điểm: Cần nhiều diện tích để lắp đặt, chỉ phù hợp với những ngôi nhà có diện tích tương đối lớn.
Thang máy kính đặt ngoài trời
Thiết kế thang máy gia đình vách kính đặt ngoài trời đang là xu thế của các ngôi nhà hiện đại có diện tích đủ lớn và có góc view đẹp.
Có thể áp dụng đối với các công trình xây dựng mới, công trình cải tạo có thiết kế phù hợp với thiết kế thang máy ngoài trời.
Ưu điểm:
- Tính thẩm mỹ cao: vách kính giúp tăng giá trị thẩm mỹ, tạo cảm giác hiện đại cho ngôi nhà.
- Tối ưu diện tích lắp đặt thang máy: bộ khung thép của thang máy kính sẽ giúp tiết kiệm diện tích đáng kể cho ngôi nhà.
- Thời gian lắp đặt nhanh hơn: lắp đặt thang máy kính ngoài trời hoàn toàn là lắp ghép nên thời gian thi công nhanh chóng, đáp ứng tiến độ của công trình.
- Thang máy kính thường không cần hố pit hoặc hố pit có độ sâu rất thấp.
- Không gian di chuyển sẽ trở nên thoáng hơn, đặc biệt đối với ngôi nhà có góc view đẹp.
- Không tác động nhiều đến thiết kế và trang trí trong ngôi nhà do thang máy được đặt ngoài trời.
Nhược điểm:
- Chi phí lắp đặt khá cao: kính cường lực có chi phí khá cao; bên cạnh đó nhằm đảm bảo yếu tố thẩm mỹ, không để lộ cáp tải và các thiết bị trong giếng thang nên chi phí sẽ tăng lên để áp dụng công nghệ mới đạt giá trị thẩm mỹ.
- Cần thường xuyên vệ sinh, lau chùi vách kính do thang máy đặt ngoài trời, chịu tác động liên tục của mưa, nắng, gió, bụi.
- Không thích hợp với người sợ độ cao: đối với trẻ nhờ, người già, người sợ độ cao thì thang máy vách kính sẽ tạo cảm giác chóng mặt, ngại di chuyển.
